Hirudoterapia to naturalna metoda leczenia różnych dolegliwości przy użyciu pijawek. Jest ona zaklasyfikowana w Międzynarodowej Klasyfikacji Procedur Medycznych ICD-9 pod numerem 99.991 jako Terapia pijawkowa. Hirudoterapia skutecznie leczy i wspomaga leczenie wielu schorzeń:
- układu sercowo-naczyniowego,
- krwiaków i zakrzepów,
- nadciśnienia,
- zakrzepowego zapalenia żył, żylaków,
- choroby niedokrwiennej,
- wysokiego cholesterolu,
- chorób skóry,
- hemoroidów,
- rwy kulszowej,
- trudno gojące się rany,
- obrzęki powypadkowe,
- choroby płuc i oskrzeli,
- choroby przewodu pokarmowego,
- choroby wątroby,
- wrzody żołądka i dwunastnicy,
- alergie,
- choroby kobiece, zapalenie przydatków, policystyczność jajników, objawy menopauzy, bezpłodność,
- przerost prostaty, impotencję,
- zapalenie korzonków nerwowych,
- udary,
- bóle stawów,
- choroby nerek,
- bóle kręgosłupa.
Przeciwwskazania do stosowania hirudoterapii można podzielić na bezwzględne i względne. Przeciwwskazania bezwzględne stanowią hemofilia i inne choroby krwi z niedoborem czynników krzepnięcia, zaawansowana anemia, ciąża. Należy zachować ostrożność u pacjentów z hipotonią, alergią na proteiny, a także przy jednoczesnym stosowaniu kwasu acetylosalicylowego, antykoagulantów oraz innych niesteroidowych leków przeciwzakrzepowych i inhibitorów agregacji trombocytów. Nie zaleca się przeprowadzania zabiegu hirudoterapii u dzieci poniżej 10 roku życia, u kobiet podczas trwania miesiączki, u osób z ogólnym osłabieniem, gruźlicą, stwierdzonym zakażeniem wirusem HIV.
Rodzaje terapii pijawkowych:
- Miejscowe leczenie schorzeń przy pomocy hirudoterapii – najpopularniejsza metoda polegająca na oddziaływaniu substancji bezpośrednio w miejscu problemu.
- Hirudokompleksoterapia – oddziaływanie substancjami pijawki na różne układów przez okresowe przystawianie pijawek w wybranych miejscach ciała. Jest to metoda dobra w leczeniu hamowania procesów starzenia organizmu, funkcji narządowych i leczeniu profilaktycznym miażdżycy.
- Hirudohemoterapia – oddziaływanie na konkretne narządy wewnętrzne poprzez przystawienie pijawek w okolice ciała położone w topograficznym rzucie określonych narządów. Metoda ta powoduje stymulację krążenia w danym narządzie.
- Hirudoenergoterapia – oddziaływanie na system energetyczny człowieka przez poszczególne centra energetyczne. Przy pomocy tej metody można korygować zaburzenia w gospodarce energetycznej ciała ludzkiego, zanim spowodują one widoczne objawy fizyczne w postaci zaburzeń funkcji danego narządu.
- Hirudorefleksoterapia – oddziaływanie pijawkami na punkty akupunkturowe.
Udowodniono skuteczność hirudoterapii w leczeniu bądź wspomaganiu leczenia wielu chorób. Hirudoterapia w krajach takich jak Stany Zjednoczone, Wielka Brytania, Niemcy czy Rosja traktowana jest jako przyjęta metoda leczenia stosowana przez lekarzy.